Parroquias: Ribadetea, entre o val e a montaña

Estado ruinoso da casa do gardabosques, O Viveiro (Ribadetea)

Río Tea a altura da Croa, nas cercanias do castro.

Penedo da Cruz

Vista de Ribadetea e o val do Tea onde se asenta

Ribadetea e unha parroquia que se atopa entre as orillas do río Tea e as faldas da Serra do Galleiro, a 2 km de Ponteareas. A poboación roda os 1.000 habitantes é concentranse en núcleos no val, mentres que pequenos núcleos dispersos espandense polas faldas do Galleiro (Cillarga).

Súa demografía aumentou considerablemente nas decadas dos 90 e principios do 2000 grazas o crecenmento de Ponteareas e a cercania a capital do concello. Tubo unha industria significativa nesas decadas dentro do concello, que agora atopase en retroceso xa que as suas míticas fabricas coma a Ceramica, Avigan e a Serreria encontranse nestes momentos pechadas.

En canto a agricultura esta presente pero de forma significativa, os antigos campos de millo foron subtituidos polos cultivos de vide e patacas, e dende fai pouco añadir tamén o kiwi. A ganderia case esta desaparecida, quedando viva practicamente só no barrio de Cillarga (caprina) e nagunhas granxas de coellos e polos.

Esta parroquia conta con rico patrimonio natural e histórico, pero en estado ruinoso e roldando a desparizom, quedando só conservado o patrimonio relixoso. Neste campo destaca a igrexa parroquial (principios do XX), a capela de Cillarga (finais da Idade Media), capela da Santa Cruz (seculo XVI) ou o cruzeiro de Ribadetea.

Destacar aparte do patrimonio relixioso os restos do castro da Croa, a orillas do Tea, co cal se demostra que as terras de Ribadetea xa esaban pobladas dende a Idade de Ferro. Tamén a casa do gardabosques, no lugar do Viveiro de principios do XX, en estado penoso e ruinoso. Asi como 12 muiños arruinados, e na zona da Casa dos Mouros, onde posiblemente existiran mamoas polo seu topónimo, o mal estado do monte e seu abandono e explotazom forestal e canteira descontrolada.

En canto a lendas e folclore destacar a lenda do Penedo da Cruz, o cal ten unha cruz enriba de pedra. Esta segun di a lenda foi "colocada pola virxe mentras tiña o meniño Xesus no colo e tecia". Decir que a explicación deste feito e que durante a guerra de independenza contra os franceses polos redores do penedo sería fusilado un oficial frances ala polo 1.810, e como honor a sua morte se colocou a cruz no penedo.

Tamén se di que na curva do río Tea na zona da Croa (frente xusto do castro), hai unha onza de ouro debaixo das augas do río, claramente esta lenda ten como protagonista o castro xa que antigamente os castros eran considerados lugares onde abundaba o ouro enterrado.